Đại biểu Quốc hội Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) nêu vấn đề về giải pháp nào để khắc phục oan sai, nhưng cũng không để lọt tội phạm của ngành Tòa án. Đại biểu lấy ví dụ vụ Lê Bá Mai (Bình Phước) đã kéo dài nhiều năm, qua nhiều cấp xét xử đến nay dư luận xã hội và nhân dân vẫn còn băn khoăn.

Theo đó, vụ án này đã ba lần xét xử sơ thẩm, ba lần xét xử phúc thẩm, một lần xét xử giám đốc thẩm với một lần tuyên tử hình, một lần tuyên không phạm tội, một lần tuyên chung thân, nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm vụ án này.

"Tại sao một vụ án mà lại có nhiều lần tuyên án trái ngược nhau như thế? Chánh án TANDTC đã cho rà soát những vụ án oan sai đến đâu và giải pháp chống oan sai?", đại biểu Thuyền hỏi ?

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Chánh án TANDTC cho biết: Trong nhiệm kỳ này, qua xét xử có 35 trường hợp có đơn kêu oan. Các cấp Tòa án đã giải quyết 21 trường hợp, chưa thấy trường hợp nào là kết án oan người không phạm tội. Các vụ án nổi cộm hiện nay là từ nhiệm kỳ trước để lại.

Trong 5 vụ án nổi cộm hiện nay mới chỉ có vụ Nguyễn Thanh Chấn là thực sự oan sai, còn các trường hợp khác đang được xem xét cụ thể. Đối với 24 vụ án đã giải quyết có 3 trường hợp, ban hành kháng nghị để xem xét lại mức án đối với bị cáo.

Về các giải pháp chống oan sai của ngành Tòa án, Chánh án Trương Hòa Bình cho biết: Để chống oan sai, ngành Tòa án kiên quyết thực hiện một số các giải pháp đột phá của ngành Tòa án để chống oan sai. Cụ thể là thực hiện tốt việc tranh tụng để phát huy vai trò của luật sư, người bào chữa, thực hiện tốt nguyên tắc bị can không có nghĩa vụ chứng minh mình không phạm tội. Cơ quan tố tụng phải chứng minh bên cạnh việc nâng cao chất lượng cán bộ Tòa án...

Về trách nhiệm bồi thường oan sai, Chánh án Trương Hòa Bình cho biết theo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, nếu vụ án đã qua xét xử từ cấp sơ thẩm thì nếu có oan sai thì Tòa án phải chịu trách nhiệm. Nếu đưa ra xét xử mà phát hiện oan sai và Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội thì cơ quan điều tra phải chịu trách nhiệm, trách nhiệm truy tố sai thì Kiểm sát phải chịu trách nhiệm...

Về vụ án Lê Bá Mai, Chánh án TANDTC cho biết đây là vụ án rất phức tạp. Vụ việc kéo dài có trách nhiệm của cơ quan tố tụng; tuy nhiên, cũng có sự phức tạp trong quá trình đánh giá chứng cứ. Đến nay, liên ngành đã có báo cáo đánh giá và vụ án này chưa có căn cứ kháng nghị. Viện KSNDTC sẽ có báo cáo với Quốc hội cụ thể.