Không thể sửa nội dung giấy khai sinh
Trước mối quan tâm của người dân về
việc xin nhập quốc tịch, giữ quốc tịch…, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho
biết, thực hiện Luật Quốc tịch 2008, các cơ quan chức năng đã lập hồ sơ
và trình Chủ tịch nước quyết định cho nhiều trường hợp được nhập quốc
tịch Việt Nam theo thủ tục đơn giản (Điều 22) và nhấn mạnh, “xin nhập
quốc tịch Việt Nam của người không có quốc tịch là vấn đề liên quan đến
một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta”.
Liên quan đến vấn đề năm sinh trong các
giấy tờ khác không trùng với năm sinh trong giấy khai sinh của một bạn
đọc ở Thanh Miện, Hải Dương, Bộ trưởng khẳng định, “không thể thay đổi
năm sinh trong giấy khai sinh vì tất cả số liệu trong giấy khai sinh là
thông tin gốc theo quy định của pháp luật, mọi giấy tờ sau này phải phù
hợp với giấy khai sinh” và đề nghị “các bậc phụ huynh không vì để được
việc trước mắt mà làm khó cho con cháu sau này, nhất là việc tự sửa Giấy
khai sinh còn là sự vi phạm quy định của pháp luật”.
Những hạn chế, bất cập trong công tác
đăng ký và quản lý hộ tịch khiến nhiều trường hợp lợi dụng để trục lợi
cho bản thân, trốn tránh nghĩa vụ công dân, thậm chí trốn tránh cả sự
trừng phạt của pháp luật, vì vậy thời gian qua Bộ Tư pháp đã đề xuất và
thực hiện nhiều giải pháp khắc phục tình trạng này, nhưng cơ bản vẫn là
chắp vá, giải pháp tình thế. Cho nên, Bộ trưởng tin tưởng, “nếu Dự án
Luật Hộ tịch với những nội dung mang tính cải cách được Chính phủ, Quốc
hội chấp thuận, tin rằng trăn trở trong lĩnh vực hộ tịch hiện nay sẽ
được giải toả triệt để”.
Thừa nhận sự khập khiễng trong qui định
về qui định chứng thực chữ ký cá nhân và cơ chế 1 cửa, 1 cửa liên
thông, Bộ trưởng cho biết, “cơ chế này là một bước cải cách rất quan
trọng, nhiều công việc tư pháp đã được giải quyết rất hiệu quả, tích
cực”. Tuy nhiên, khi áp dụng cơ chế này vào giải quyết một số loại việc
cụ thể như chứng thực chữ ký, dẫn đến dễ tạo kẽ hở vi phạm pháp luật.
“Tôi nghĩ đây là vấn đề thi hành pháp
luật, nếu vì vấn đề khách quan thì có thể châm trước. Nhưng thuộc về chủ
quan thì phải thực hiện theo chuẩn mực. Để khắc phục cơ bản vướng mắc
này, cần nghiên cứu việc phân cấp hoặc ủy quyền xác nhận việc ký cho
công chức làm tại bộ phân một cửa… Vấn đề này đang được nghiên cứu tiếp
để giải quyết trong dự án Luật Chứng thực tới đây” – Bộ trưởng cho
biết.
Mặt trái của bán đấu giá do thực hiện pháp luật không nghiêm
Không phủ nhận có hiện tượng công chứng
viên (CCV) “tiếp tay” cho lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) giả thông qua hợp đồng có công chứng, Bộ
trưởng cho rằng, “nếu nói do sự phát triển, xã hội hóa nghề công chứng
mà có lừa đảo thì tôi cho rằng là bi quan”. Nhưng để xử lý tình trạng
này, Bộ đã đề xuất với Chính phủ ban hành Nghị định theo hướng đảm bảo
sự kết nối các dữ liệu thông tin công chứng giữa tổ chức công chứng và
văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, khuyến khích các tỉnh cho phép các
công chứng viên thành lập hội công chứng để họ tự giám sát nhau, không
tiếp tay cho lừa đảo…
Tình trạng thông đồng, dìm giá, “cò
mồi”, cạnh tranh không lành mạnh giữa các tổ chức bán đấu giá cũng nằm
trong những mối quan tâm được gửi đến Bộ trưởng Bộ Tư pháp tại cuộc đối
thoại. Bộ trưởng đã lấy làm tiếc trong thực tế xảy ra các hiện tượng này
và khẳng định “vấn đề ở đây là thực thi pháp luật không nghiêm”, quy
định còn có khập khiễng, dẫn tới cạnh tranh không lành mạnh giữa các
doanh nghiệp bán đấu giá với các trung tâm bán đấu giá của nhà nước.
Bộ trưởng cũng khẳng định, trước đây đã
xảy ra tình trạng lợi dụng, tiêu cực, làm thất thoát tài sản nhà nước
trong việc đấu giá quyền sử dụng đất. Từ khi Nghị định 17/CP được ban
hành, kết quả bán đấu giá tốt hơn so với trước đây, trình trạng tiêu cực
đã được hạn chế nhiều. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Nghị định
số 17 vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc cần khắc phục để thực hiện việc
bán đấu giá sao cho chặt chẽ, đạt hiệu quả cao nhất và ngăn chặn được
những tiêu cực trong quá trình tổ chức thực hiện.
Sửa đổi Hiến pháp sẽ hoàn thiện và ổn định hệ thống pháp luật
Không chỉ quan tâm đến các vấn đề “dân
sinh”, nhiều bạn đọc còn gửi đến Bộ trưởng những băn khoăn để “kéo dài
tuổi thọ” các văn bản pháp luật, xóa bỏ lợi ích nhóm trong xây dựng pháp
luật… Bộ trưởng thừa nhận, “tuổi thọ” của pháp luật ngắn đã gây khó dễ
cho người dân, doanh nghiệp, ảnh hưởng tới môi trường đầu tư, kinh
doanh.
“Hiện nay cơ hội đã đến, khi Quốc hội
quyết định sửa đổi bổ sung Hiến pháp năm 1992, bộ luật gốc. Hy vọng
chúng ta sẽ có đạo luật gốc phù hợp hơn nữa, làm nền tảng để hoàn thiện
và ổn định hệ thống pháp luật của thời kỳ công nghiệp hoá vào năm 2020” –
Bộ trưởng tin tưởng. Tranh luận về khái niệm “lợi ích nhóm”, Bộ trưởng
khẳng định, quy trình làm luật hiện nay đã và đang đi theo hướng ngày
một công khai, minh bạch hơn… hạn chế khả năng “len lỏi, tác động chui”
của một nhóm lợi ích nào đó.
Việc chậm hướng dẫn thi hành các luật,
pháp lệnh đã tồn tại khá lâu, nhất là với các thông tư liên bộ, liên
ngành có nhiều nguyên nhân, trong đó các vấn đề khó thì được để lại
hướng dẫn thi hành. Chậm nhiều nhất ở khâu ban hành các thông tư liên
tịch, ngay như Bộ Tư pháp cũng đang nợ một số thông tư. Nhưng Chính phủ
đã chỉ đạo rất quyết liệt với việc hướng dẫn các luật, pháp lệnh có hiệu
lực từ 1/7/2012.
Đặc biệt, Bộ trưởng thẳng thắn, “nếu
chậm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, nghị định của
Chính phủ, thì trách nhiệm trước hết thuộc về Bộ, ngành có trách nhiệm
hướng dẫn thi hành đó. Tôi xin thưa có 1 phần trách nhiệm của Bộ Tư
pháp, với chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, là người “gác
cổng” cho Chính phủ về tư pháp”.
Bày tỏ “thái độ” của Bộ Tư pháp về việc
một số Bộ, ngành và địa phương vẫn chưa xử lý các văn bản trái pháp
luật đã được Bộ Tư pháp “tuýt còi”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết “nhìn
chung, các bộ, ngành và địa phương đã nghiêm túc thực hiện nhưng do
nhiều nguyên nhân, một số địa phương đơn vị trong một số trường hợp vẫn
thấy rằng lý lẽ của họ là đúng hơn lý lẽ của Bộ Tư pháp. Đối với những
Bộ, ngành và địa phương không thực hiện việc tự kiểm tra, xử lý các văn
có dấu hiệu trái pháp luật theo kết quả kiểm tra của Bộ Tư pháp, Bộ sẽ
kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý theo quy định của pháp
luật”
Tập trung giảm tối đa án tồn đong trong THADS
Một số bạn đọc lo ngại về tình trạng
“tồn đọng án trong THADS” còn rất lớn và là nguyên nhân gây bức xúc lớn
cho nhân dân, dẫn đến tình trạng nhiều vụ án khiếu kiện kéo dài, Bộ
trưởng Hà Hùng Cường cho biết, “thời gian qua công tác THADS có những
chuyển biến tích cực, trong đó có việc giải quyết án tồn đọng. Tuy
nhiên, phải nói là việc tồn đọng thi hành án dân sự có rất nhiều lý do,
có lý do từ bản thân các quy định pháp luật chưa phù hợp, do bản án
tuyên nhiều khi không phù hợp với thực tế, không rõ…
Từ năm 2009 đến nay, đã giảm được
khoảng 1/4 lượng án tồn đọng. Tuy vậy, số lượng án tồn đọng vẫn còn
nhiều (trên 200.000 việc). Để khắc phục tình trạng này, trước mắt Bộ Tư
pháp đang triển khai thực hiện nhiều giải pháp như Xây dựng, trình Chính
phủ để trình Quốc hội Đề án miễn thi hành đối với những khoản thu cho
Ngân sách Nhà nước không thu được tính đến ngày Luật THADS có hiệu lực
(ngày 1/7/2009), dự ước sẽ giảm được khoảng gần 50 nghìn việc; chỉ đạo
toàn ngành THADS tập trung tổ chức thi hành dứt điểm những việc có điều
kiện thi hành; tăng cường kiểm tra, giám sát việc phân loại án; nâng cao
trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan THA và Chấp hành viên trong tổ
chức THA; tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý đối với cán bộ, chấp
hành viên cố tình chậm tổ chức thi hành án; tiếp tục tăng cường mối quan
hệ phối hợp với Hội đồng nhân dân và Tòa án, Viện kiểm sát, với Ban chỉ
đạo THA ở cả cấp tỉnh và cấp huyện...
Nhưng về lâu dài, Bộ Tư pháp đang chỉ
đạo nghiên cứu đề nghị sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan của Bộ
luật Hình sự, Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, kể cả Luật THADS
để có thể giải quyết tận gốc những nguyên nhân tiếp tục gây ra sự tồn
đọng trong THADS.
Bộ trưởng cũng đã trình bày quan điểm
và giải đáp thắc mắc của người dân về một số vấn đề đang rất được dư
luận quan tâm như công nhận hôn nhân đồng tính, hạ độ tuổi kết hôn của
nữ, xem xét công nhận mại dâm là 1 nghề, giải quyết các vướng mắc trong
thực hiện ủy thác tư pháp nhất là đối với các vụ việc dân sự, hình thức
truy tố đến cùng người phạm các tội phạm về chức vụ, một số vấn đề cụ
thể trong THADS…
. |