Dự họp có Phó Chủ nhiệm
Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Doãn Khánh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn
Khánh Ngọc, Phó Viện trưởng VKSNDTC Lê Hữu Thể.
Giải quyết nhanh yêu
cầu bồi thường
Trình bày Báo cáo định
hướng xây dựng luật, ông Nguyễn Văn Bốn, Cục trưởng Cục Bồi thường nhà nước, Tổ
trưởng Tổ biên tập cho biết: Trên cơ sở rà soát Luật Trách nhiệm bồi thường của
Nhà nước (TNBTCNN) hiện hành với Hiến pháp 2013 và các đạo luật liên quan, dự
kiến Luật TNBTCNN (sửa đổi) tập trung vào: Phạm vi TNBTCNN; thiệt hại được bồi
thường; cơ quan bồi thường nhà nước; trình tự, thủ tục giải quyết bồi thường;
kinh phí bồi thường, thủ tục chi trả; trách nhiệm hoàn trả, trách nhiệm kỷ
luật.
Theo đó, để tạo thuận
lợi cho việc xác minh, thương lượng giá trị thiệt hại được bồi thường, nhất là
những trường hợp khó xác minh thiệt hại hoặc người bị thiệt hại không thể cung
cấp các tài liệu, chứng cứ thì cần quy định cụ thể mức cho một số thiệt hại được
bồi thường. Tổ biên tập đề xuất cần quy định cụ thể mức cho một số thiệt hại
được bồi thường, đồng thời quy định mức tối đa, tối thiểu làm cơ sở xác định
thiệt hại được bồi thường.
Cũng theo ông Nguyễn Văn
Bốn, Dự luật cũng bổ sung hình thức xin lỗi công khai đối với trường hợp công
dân bị đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh trái pháp
luật. Để bảo đảm quyền được khôi phục danh dự của người dân, cần quy định cụ
thể trình tự, thủ tục, thành phần tham gia việc tổ chức xin lỗi, cải chính công
khai trong quá trình khôi phục danh dự.
Việc quy định cụ thể, rõ
ràng trình tự, thủ tục này sẽ góp phần tránh tình trạng làm qua quýt, lấy lệ
với hoạt động xin lỗi, cải chính công khai như một số trường hợp trong thời
gian vừa qua.
Đáng chú ý, để việc giải
quyết bồi thường thực chất, hiệu quả, trình tự, thủ tục giải quyết bồi thường
theo quy định của Luật TNBTCNN cần được sửa đổi, bổ sung toàn diện, đặc biệt
cải cách triệt để thủ tục hành chính trong việc giải quyết bồi thường của cơ
quan bồi thường nhà nước, cụ thể, trình tự, thủ tục giải quyết bồi
thường.
Đồng thời, nhằm hạn chế
những vướng mắc, bất cập về trình tự, thủ tục giải quyết bồi thường theo quy
định của pháp luật hiện hành, định hướng xây dựng Luật Sửa đổi cũng nêu rõ các
nguyên tắc cụ thể, trong đó giải quyết nhanh chóng, kịp thời việc yêu cầu bồi
thường. Hạn chế tối đa chi phí trong quá trình giải quyết yêu cầu bồi thường
cho người bị thiệt hại cũng như cho cơ quan quản lý người thi hành công vụ gây
ra thiệt hại.
Dự luật cần phù hợp Hiến
pháp
Ông Lê Hữu Thể, Phó Viện
trưởng VKSNDTC đồng tình đầu mối cơ quan bồi thường về Bộ Tư pháp. “Bộ Tư pháp
phải thay mặt Nhà nước đứng ra làm tất cả các thủ tục và hướng dẫn cho người
dân thủ tục bồi thường, kể cả việc chi trả cho người được bồi thường”, ông Thể
đề nghị. Ngoài ra, với điều kiện thực tế thu nhập của cán bộ, công chức thấp
như hiện nay thì bồi hoàn là rất khó, vì vậy phải tính tỷ lệ hoàn trả sao cho
hợp lý.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban
Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Doãn Khánh lưu ý Dự luật cần đảm bảo phù hợp Hiến
pháp, bảo đảm quyền con người, quyền công dân và nâng cao trách nhiệm của cán
bộ, công chức. Ông Khánh cũng đồng tình việc có một quỹ bồi thường và thống
nhất đầu mối cơ quan bồi thường tại Bộ Tư pháp.
Luật sư Nguyễn Văn
Chiến, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam lưu ý, Luật cần dự liệu những
vấn đề phát sinh trong thực tiễn để có những quy định rõ ràng, cụ thể, bảo đảm
quyền lợi cho người dân.
Phát biểu kết luận phiên
họp, Bộ trưởng Hà Hùng Cường, Trưởng ban soạn thảo yêu cầu Tổ biên tập tiếp tục
chỉnh lý báo cáo định hướng để rõ nét hơn các vấn đề sửa đổi. Nên có đánh giá
tác động sau khi Luật TNBTCNN đã làm chuyển biến ý thức công vụ của cán bộ,
công chức như thế nào cũng như nhận diện những bất cập, hạn chế của luật tác
động đến xã hội, trong đó có vấn đề về thủ tục bồi thường.
Về những định hướng lớn,
Bộ trưởng nhấn mạnh cần làm rõ hơn các vấn đề: phạm vi điều chỉnh của Luật; xác
định chủ thể bồi thường; thiệt hại bồi thường. Đặc biệt, Bộ trưởng lưu ý phải
cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, làm sao khi có quyết định của cơ quan bồi
thường là phải có tiền chi trả ngay. Việc hoàn trả phải tăng cường trách nhiệm
nhưng bảo đảm cũng không làm “chùn tay” cán bộ, công chức. Trong một số lĩnh
vực, Bộ trưởng cho rằng cũng nên có quy định miễn trừ. |
